Andreas de Apostel: 8 dingen om te weten en te delen

[ad_1]

Workshop van Gerard Seghers, “Saint Andrew”, ca. 1637. / Krediet: Register Bestanden / Publiek Domein

Nationaal Katholiek Register, 30 november 2024 / 04:48 uur (CNA).

De heilige Andreas, wiens feestdag 30 november is, was een van de twee eerste discipelen van Johannes de Doper die Jezus ontmoette aan het begin van het evangelie van Johannes. Hij was een van de naaste discipelen van Jezus, maar veel mensen weten weinig over hem.

St. Andrew was de broer van St. Peter, ook bekend als Simon bar-Jonah. Hij en Andrew deelden dezelfde vader, dus de laatste zou bekend staan als Andrew bar-Jonah.

Andrew wordt regelmatig genoemd na Simon Petrus, wat erop wijst dat hij de jongere broer van Petrus was. Net als zijn broer Petrus en hun partners Jakobus en Johannes was Andreas aanvankelijk een visser op het Meer van Galilea.

Hier zijn nog 8 dingen om te weten en te delen over St. Andreas de Apostel:

1) Wat betekent de naam "Andrew"?  

De naam Andrew (Grieks, Andreas) is verwant aan het Griekse woord voor "mens" (Aner, of, in het genitief, Andros). Het betekende oorspronkelijk zoiets als “mannelijk”, waarmee de hoop van de ouders op hun babyjongen werd uitgedrukt.

Interessant is dat Andrews naam van Griekse oorsprong is en niet Aramees. Paus Benedictus XVI gereageerd:

“Het eerste opvallende kenmerk van Andrew is zijn naam: Het is niet Hebreeuws, zoals men had verwacht, maar Grieks, dat wijst op een zekere culturele openheid in zijn familie die niet kan worden genegeerd. We zijn in Galilea, waar de Griekse taal en cultuur vrij aanwezig zijn [Algemeen publiek, 14 juni 2006].”

Het feit dat hun vader — Jona (of Jonas) — zijn oudere zoon (Simon) een Aramese naam gaf en zijn jongere zoon (Andrew) een Griekse naam, weerspiegelt de gemengde joods-heidense omgeving van Galilea.

2) Hoe dicht was hij bij Jezus?

In de synoptische evangeliën en Handelingen worden de 12 apostelen altijd opgesomd in drie groepen van vier personen. De eerste van deze groepen geeft degenen aan die het dichtst bij Jezus stonden. Het omvat de twee paren broers: 1 Petrus en Andreas, de zonen van Jona, en 2 Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs.

Andreas was dus een van de vier discipelen die het dichtst bij Jezus stonden, maar hij lijkt de minste van de vier te zijn geweest.

Dit komt tot uiting in het feit dat Petrus, Jakobus en Johannes verschillende keren bevoorrechte toegang tot Jezus lijken te hebben, terwijl Andreas niet aanwezig is.

Petrus, Jakobus en Johannes waren bijvoorbeeld aanwezig voor de Transfiguratie, maar Andreas niet. Zij waren de dichtstbijzijnde drie, terwijl Andrew een verre vierde was.

Dit is ironisch.

3) Waarom de ironie van deze meer “verre” relatie?

Omdat Andrew een van de eerste volgelingen van Jezus. In feite ontdekte hij Jezus voordat Zijn broer Peter deed dat.

Hij was immers een van de twee eerste discipelen van Johannes de Doper die Jezus aan het begin van het evangelie van Johannes ontmoette.

Omdat hij Jezus vóór Petrus en de anderen volgde, wordt hij de Protoklete of “Eerste oproep”-apostel.

Paus Benedictus zegt:

“Hij was werkelijk een man van geloof en hoop; En op een dag hoorde hij Johannes de Doper Jezus verkondigen als: "het Lam Gods" (Johannes 1: 36); Zo werd hij bewogen, en met een andere niet nader genoemde discipel volgde hij Jezus, degene die Johannes "het Lam Gods" had genoemd. De evangelist zegt dat "zij zagen waar hij verbleef; en zij bleven die dag bij hem" (Johannes 1: 37-39).

Zo genoot Andreas van kostbare momenten van intimiteit met Jezus. Het account gaat verder met een belangrijke annotatie: “Een van de twee die Johannes hoorde spreken en hem volgde, was Andreas, de broer van Simon Petrus. Hij vond eerst zijn broer Simon en zei tegen hem: 'Wij hebben de Messias gevonden' (wat Christus betekent). Hij bracht hem bij Jezus” (Johannes 1: 40-43), waaruit meteen een ongewone apostolische geest blijkt.

Andreas was de eerste van de apostelen die geroepen werd om Jezus te volgen. Precies om deze reden eert de liturgie van de Byzantijnse Kerk hem met de bijnaam: „Protokletos” [protoclete], wat precies betekent: „de eerstgenoemde”.”

4) Wat openbaren de evangeliën ons over de heilige Andreas?

Er zijn drie opmerkelijke incidenten. De eerste treedt op wanneer Jezus de vermenigvuldiging van broden uitvoert. Paus Benedictus merkt op:

“De evangelietradities vermelden met name de naam van Andreas bij nog eens drie gelegenheden die ons iets meer vertellen over deze man. De eerste is die van de vermenigvuldiging van de broden in Galilea. Bij die gelegenheid was het Andreas die Jezus wees op de aanwezigheid van een jonge jongen die vijf gerstbroden en twee vissen bij zich had: niet veel, merkte hij op, voor de menigten die zich in die plaats hadden verzameld (vgl. 8-9).

In dit geval is het de moeite waard om het realisme van Andrew te benadrukken. Hij merkte de jongen op, dat wil zeggen, hij had de vraag al gesteld: "maar wat heeft dat voor nut voor zovelen?" (Ibidem.), en erkende de ontoereikendheid van zijn minimale middelen. Jezus wist echter hoe Hij hen voldoende kon maken voor de menigte van mensen die naar Hem waren gekomen om Hem te horen.”

5) Wanneer komt Andrew anders op de voorgrond?

Een tweede voorbeeld is wanneer hij en de andere kerndiscipelen Jezus vragen stellen over zijn uitspraak dat de prachtige stenen van de tempel zullen worden afgebroken.

Paus Benedictus merkt op:

“De tweede keer was in Jeruzalem. Toen hij de stad verliet, vestigde een discipel de aandacht van Jezus op de enorme muren die de tempel ondersteunden. Het antwoord van de leerkracht was verrassend: Hij zei dat van die muren niet één steen op de andere zou worden gelaten. Toen ondervroeg Andreas hem, samen met Petrus, Jakobus en Johannes: "Vertel ons, wanneer zal dit zijn, en wat zal het teken zijn, wanneer al deze dingen volbracht zullen worden?" (Marcus 13: 1-4).

In antwoord op deze vraag gaf Jezus een belangrijke toespraak over de vernietiging van Jeruzalem en over het einde van de wereld, waarin hij zijn discipelen vroeg om wijs te zijn in het interpreteren van de tekenen van de tijd en om voortdurend op hun hoede te zijn.

Uit deze gebeurtenis kunnen we afleiden dat we niet bang moeten zijn om Jezus vragen te stellen, maar dat we tegelijkertijd bereid moeten zijn om zelfs de verrassende en moeilijke leringen die hij ons biedt, te aanvaarden.”

6) Is er een derde geval waarin de evangeliën het belang van de heilige Andreas aan het licht brengen?

In een derde geval dient de heilige Andreas — met zijn Griekse naam — als brug tussen Joodse en niet-Joodse volgelingen van Jezus. Paus Benedictus legt uit:

"Ten slotte staat een derde initiatief van Andreas in de evangeliën: het tafereel is nog steeds Jeruzalem, kort voor de Passie. Voor het Paschafeest, vertelt Johannes, waren enkele Grieken naar de stad gekomen, waarschijnlijk proselieten of godvrezende mannen die waren opgekomen om de God van Israël op het Paschafeest te aanbidden. Andreas en Filippus, de twee apostelen met Griekse namen, dienden als tolken en bemiddelaars van deze kleine groep Grieken met Jezus.

Het antwoord van de Heer op hun vraag – zoals zo vaak in het evangelie van Johannes – lijkt raadselachtig, maar blijkt juist op deze manier vol betekenis. Jezus zei tot de twee discipelen en, door hen, tot de Griekse wereld: "Het uur is gekomen dat de Zoon des mensen verheerlijkt wordt. Ik verzeker u plechtig, tenzij een graankorrel op de aarde valt en sterft, blijft het slechts een graankorrel; maar als hij sterft, brengt hij veel vruchten voort” (12: 23-24). 

Jezus wil zeggen: Ja, mijn ontmoeting met de Grieken zal plaatsvinden, maar niet als een eenvoudig, kort gesprek tussen mij en een paar anderen, vooral gemotiveerd door nieuwsgierigheid. Het uur van mijn verheerlijking zal komen met mijn dood, die kan worden vergeleken met het vallen in de aarde van een graankorrel. Mijn dood aan het kruis zal grote vruchtbaarheid voortbrengen: in de Opstanding zal de "dode tarwekorrel" - een symbool van mijzelf gekruisigd - het brood des levens voor de wereld worden; Het zal een licht zijn voor de volkeren en culturen.

Ja, de ontmoeting met de Griekse ziel, met de Griekse wereld, zal worden bereikt in die diepgang waarnaar de graankorrel verwijst, die de krachten van hemel en aarde tot zich trekt en brood wordt.

Met andere woorden, Jezus profeteerde over de Kerk van de Grieken, de Kerk van de heidenen, de Kerk van de wereld, als vrucht van zijn Paasfeest.”

7) Wat gebeurde er met Andrew in latere jaren?

Paus Benedictus merkte op:

“Sommige zeer oude tradities zien Andreas, die deze woorden aan de Grieken meedeelde, niet alleen als de tolk van sommige Grieken tijdens de ontmoeting met Jezus die hier werd genoemd, maar beschouwen hem ook als de apostel van de Grieken in de jaren na Pinksteren. Ze stellen ons in staat te weten dat hij voor de rest van zijn leven de prediker en vertolker van Jezus voor de Griekse wereld was.

Petrus, zijn broer, reisde van Jeruzalem door Antiochië en bereikte Rome om zijn universele missie uit te oefenen; Andreas was de apostel van de Griekse wereld. Zo verschijnen zij in het leven en in de dood als ware broeders – een broederschap die symbolisch tot uitdrukking komt in de bijzondere wederzijdse betrekkingen tussen de Stoel van Rome en Constantinopel, die werkelijk zusterkerken zijn.”

 8) Hoe stierf St. Andrew?

Paus Benedictus merkte op:

“Zoals gezegd, wordt in een latere traditie melding gemaakt van de dood van Andrew op Patras [in Griekenland], waar ook hij de marteling van de kruisiging heeft ondergaan.

Op dat allerhoogste moment vroeg hij echter, net als zijn broer Petrus, om genageld te worden aan een kruis dat anders was dan het kruis van Jezus.

In zijn geval ging het om een diagonaal of X-vormig kruis, dat dus bekend is geworden als het “kruis van Sint-Andreas”.

Dit is wat de apostel bij die gelegenheid zou hebben gezegd, volgens een oud verhaal (dat dateert uit het begin van de zesde eeuw), getiteld De passie van Andrew: 

"Gegroet, kruis, ingehuldigd door het Lichaam van Christus en versierd met zijn ledematen alsof het kostbare parels waren. Voordat de Heer u beklom, inspireerde u een aardse angst. Nu, in plaats daarvan, begiftigd met hemelse liefde, word je geaccepteerd als een geschenk.

"De gelovigen weten van de grote vreugde die jullie bezitten en van de vele gaven die jullie bereid hebben. Daarom kom ik tot u, vol vertrouwen en blijdschap, opdat ook gij mij moogt ontvangen als een discipel van Hem, die aan u opgehangen is. ... O gezegend kruis, gekleed in de majesteit en schoonheid van de ledematen van de Heer! Neemt mij, draagt mij verre van de mensen, en geeft mij weder tot mijn Meester, opdat door u, Die mij door u verlost heeft, mij ontvangen moge. Wees gegroet, o kruis, Ja, hagel inderdaad!’

Hier is, zoals te zien is, een zeer diepgaande christelijke spiritualiteit. Het ziet het kruis niet als een martelwerktuig, maar eerder als het onvergelijkbare middel voor een volmaakte configuratie met de Verlosser, met de tarwekorrel die in de aarde viel.

Hier hebben we een belangrijke les te leren: Onze eigen kruisen krijgen waarde als we ze beschouwen en aanvaarden als onderdeel van het kruis van Christus, als een weerspiegeling van zijn licht ze verlicht.”

Dit artikel was Oorspronkelijk gepubliceerd door het Nationaal Katholiek Register op 27 november 2013, en is bijgewerkt en aangepast voor CNA.

[ad_2]

Bronlink