Katholicisme: Een inleiding tot zijn takken, sekten en benamingen




  • Het landschap van het katholicisme is geen monoliet, maar een levendig mozaïek van christelijke denominaties, die elk een unieke lens bieden om het goddelijke waar te nemen en ermee om te gaan. Deze omvatten entiteiten zo groot als de rooms-katholieke kerk en als relatief kleinere, maar niet minder belangrijke segmenten zoals de oosterse katholieke kerken, de traditionalistische katholieke, onafhankelijke katholieke, oud-katholieke en anglicaanse katholieke.
  • Ondanks het delen van de paraplu van het katholicisme, variëren deze denominaties niet alleen in hun liturgische praktijken en kerkelijke structuur, maar ook in hun houding ten opzichte van elementen van het geloof, zoals de rol van de paus en de eerbied voor heiligen.
  • De reis van het katholicisme door de geschiedenis is als een grote rivier die zich vertakt in zijrivieren, die elk door unieke geografische en culturele landschappen stromen en het moedergeloof verrijken met hun unieke ervaringen en inzichten.
  • Interessant is dat, hoewel alle katholieke denominaties dezelfde fundamentele Bijbelse teksten delen, hun interpretaties en nadruk zeer divers kunnen zijn, wat de breedheid van perspectief en intellectuele rijkdom weerspiegelt die inherent zijn aan dit oude geloof.

Dit item is deel 3 van 36 in de serie Katholicisme gedemystificeerd

Een pelgrimsgids voor het katholieke gezin: Een inleiding tot zijn afdelingen en divisies

We beginnen niet met lijsten van verdeeldheid, maar met een moment van stille reflectie. Stel je onze christelijke familie voor als een enorme, oude boom, met één stam stevig geworteld in Christus, maar met takken die in de loop van twee millennia in vele richtingen zijn gegroeid. Sommige takken zijn sterk en levendig en reiken op prachtige en diverse manieren naar de hemel. Sommige zijn knoestig en verweerd door de geschiedenis, en sommige, tragisch genoeg, zijn losgebroken van de levengevende stam. Dit artikel is een reis om deze stamboom te begrijpen, om de diversiteit ervan te vieren en om te bidden voor de genezing ervan. Het is geschreven met het hart van een herder, in de hoop duidelijkheid en vrede te brengen in een onderwerp dat vaak verwarring en pijn kan veroorzaken. Onze gids zal het eigen zelfbegrip van de Kerk zijn, een geest van liefde en een onwankelbare hoop in het gebed van de Heer "opdat zij allen één mogen zijn" (Johannes 17:21).

Wat gelooft de katholieke kerk over haar eigen eenheid?

De kern van de identiteit van de katholieke kerk ligt in de geloofsbelijdenis van Nicea, waarin we ons geloof belijden in een Kerk die “één, heilig, katholiek en apostolisch”1 is. Dit zijn niet alleen beschrijvende woorden; Het zijn gaven van Christus, uitgestort in de Kerk door de Heilige Geest. De Catechismus van de Katholieke Kerk leert dat deze vier tekens “onafscheidelijk met elkaar verbonden” zijn en wijzen op de essentiële kenmerken van de Kerk en haar missie.1 Zij vormen de essentie van wie zij is.

De Goddelijke Bron van Eenheid

De eenheid van de Kerk is niet iets wat zij alleen bereikt, door middel van commissies of menselijke inspanningen. De uiteindelijke bron is de volmaakte, liefdevolle eenheid van de Heilige Drie-eenheid: “de eenheid, in de Drie-eenheid van Personen, van één God, de Vader en de Zoon in de Heilige Geest”.2 Het is Christus, de “vorst van de vrede”, die alle mensen met God verzoende en één volk en één lichaam op aarde stichtte.2 De Heilige Geest, die in de harten van de gelovigen woont, is de “ziel” van dit mystieke lichaam, die alle gelovigen samenbindt in een “prachtige gemeenschap”.2 Deze eenheid is daarom een goddelijke gave, even krachtig en mysterieus als het leven van God zelf.

Een eenheid gewond door zonde

Hoewel wij geloven dat de eenheid van de Kerk een onverwoestbare gave van God is, is de zichtbare uitdrukking ervan door de geschiedenis heen verwond door de menselijke zonde. Dit is een bron van groot verdriet. Vanaf de vroegste dagen moest Paulus er bij de christenen in Efeze op aandringen “de eenheid van de Geest in de band van vrede te bewaren” (Efeziërs 4:3).2 Door de eeuwen heen werden deze wonden dieper, wat leidde tot “veel ernstiger meningsverschillen”, waarbij “grote gemeenschappen werden gescheiden van volledige gemeenschap met de katholieke kerk”.2

Dit is een heilige paradox. De Kerk is goddelijk ingesteld en belijdt een onbreekbare eenheid, maar erkent een pijnlijke geschiedenis van breuken die het Lichaam van Christus verwonden. This is not a contradiction but a reflection of the Church’s very nature: Zij is tegelijk heilig in haar goddelijke oorsprong, maar toch samengesteld uit zondige leden op hun aardse pelgrimstocht. Haar eenheid is een geschenk dat reeds bezat in zijn essentie, maar zijn volledige, zichtbare realisatie is nog niet compleet. Dit begrip voorkomt dat we in een hoogmoedig triomfalisme vervallen dat de echte pijn van verdeeldheid negeert, of in een hopeloze wanhoop die gelooft dat onze verdeeldheid de Kerk van Christus heeft vernietigd.

In een geest van nederigheid erkent de Catechismus dat voor deze historische scheidingen, "vaak genoeg, mannen van beide zijden de schuld waren".2 Maar zelfs in deze gewonde staat gelooft de Kerk dat allen die in Christus gedoopt zijn, met haar verbonden zijn in een echte, zij het onvolmaakte, gemeenschap.6 Zij zijn onze broeders en zusters in de Heer.

De onophoudelijke oproep tot verzoening

Omdat haar eenheid een geschenk van Christus is, stopt de Kerk nooit met bidden en werken voor de verzoening van alle christenen. Dit diepe verlangen is zelf een "gave van Christus en een roeping van de Heilige Geest".2 Het is een heilige plicht die een voortdurende vernieuwing van de Kerk vereist in trouw aan haar roeping, een krachtige "bekering van het hart" van al haar leden, en een liefdevolle, geduldige dialoog met onze gescheiden broeders en zusters.2

Hoe kunnen we de voorwaarden begrijpen: “Rites”, “Kerken” en “Denominaties”?

Om met zorg en begrip door onze stamboom te navigeren, hebben we de juiste woorden nodig. Vaak worden termen als “rite”, “church” en “denomination” door elkaar gebruikt, maar in de katholieke context hebben ze zeer specifieke en mooie betekenissen. Het begrijpen ervan helpt ons de adembenemende diversiteit te zien die bestaat binnen de katholieke eenheid. Het onderzoeken van de verschillen tussen verschillende christelijke praktijken kan onze waardering voor elke traditie verdiepen. Bijvoorbeeld, het onderzoeken Presbyteriaanse en katholieke overtuigingen vergeleken Het onthult zowel gedeelde waarden als unieke perspectieven op gezag, sacramenten en gemeenschap. Dit verrijkte begrip stimuleert de dialoog en bevordert een geest van eenheid te midden van onze verschillen.

De katholieke kerk is een communie van kerken

Het kan voor velen een verrassing zijn om te horen dat de katholieke kerk geen enkele, monolithische organisatie is. Het is een gemeenschap van 24 afzonderlijke, zelfbesturende Kerken, allen verenigd in geloof en in gemeenschap met de Paus als opvolger van de heilige Petrus.

sui iuris Kerken, een Latijnse term die betekent “van zijn eigen wet”.8 Dit betekent dat zij weliswaar hetzelfde essentiële geloof en dezelfde sacramenten delen, maar hun eigen verschillende manieren hebben om dat geloof uit te leven.

De kerk die de meeste mensen in de westerse wereld als “de katholieke kerk” beschouwen, is de grootste van deze 24 kerken: De Latijnse kerk. Het wordt geregeerd door de Wetboek van Canoniek Recht De belangrijkste liturgische traditie is de Romeinse ritus.12 De andere 23 kerken staan bekend als de oosters-katholieke kerken.

Wat is een “Rite”?

Een rite is veel meer dan alleen de manier waarop de mis wordt gevierd. Het is een hele “ecclesiastische traditie” die een unieke liturgie, theologie, spiritualiteit en canonieke discipline omvat.14 Het is de unieke culturele en historische uitdrukking van het ene katholieke geloof.15 Zie het als de manier waarop een bepaald gezin een feest viert; de reden voor de viering is voor iedereen hetzelfde, maar de specifieke liedjes, voedingsmiddelen en gewoonten zijn uniek voor die familie en drukken hun gedeelde vreugde op hun eigen mooie manier uit.

Er zijn zes belangrijke ouderrituelen in de katholieke kerk: Latijn, Byzantijns, Alexandrijns, Syrisch, Armeens en Chaldeeuws.9 Verschillende sui iuris Kerken kunnen dezelfde ritus delen. Bijvoorbeeld, de Oekraïens-katholieke de Melkitische Grieks-katholieke en de Roemeense Grieks-katholieke kerk zijn allemaal verschillende, zelfbesturende kerken, maar ze vieren allemaal de liturgie volgens de oude en mooie Byzantijnse ritus.

Dit enorme web van tradities onthult een krachtige waarheid over de Kerk: De eenheid is symfonisch, niet monolithisch. Het vereist niet dat alle gelovigen zich conformeren aan één enkele culturele uitdrukking. De ware katholiciteit van de Kerk – haar universaliteit – blijkt juist uit haar vermogen om diverse culturele uitingen van het ene geloof te omarmen en te heiligen.19 Zij streeft er niet naar culturen te vernietigen, maar ze te dopen, waardoor het ene geloof op een mooie verscheidenheid van manieren tot uitdrukking kan worden gebracht. Dit staat in schril contrast met de historische pogingen van sommige andere lichamen om een rigide uniformiteit op te leggen aan al hun leden.

Wie zijn de oosters-katholieke kerken?

Paus Johannes Paulus II zei beroemd dat de Kerk alleen heel kan zijn als ze ademt met “beide longen” — oost en west. De 23 oosters-katholieke kerken zijn deze vitale oosterse long, een levend bewijs van de oude en diverse wortels van ons geloof.8 Het zijn oude gemeenschappen, waarvan velen hun oorsprong terugvoeren tot de apostelen zelf, die op verschillende punten in de geschiedenis de volledige gemeenschap met de paus van Rome herstelden die door tragische schisma's was verbroken.21

Volledig katholiek, volledig oosters

Het is van essentieel belang om te begrijpen dat deze kerken geen “Romeinse katholieken zijn die toevallig in het oosten zijn”. Ze zijn volledig en authentiek oosters in hun tradities, theologie en recht, en tegelijkertijd volledig en authentiek katholiek.8 Ze hebben hun eigen hiërarchieën, hun eigen aartsvaders en grote aartsbisschoppen, hun eigen canoniek recht (de

Canoniek Wetboek van de Oosterse Kerken, Een lid van de Latijnse Kerk vervult zijn zondagse verplichting door de Goddelijke Liturgie bij te wonen in een oosters-katholieke parochie en kan daar de Heilige Communie ontvangen, omdat wij allen lid zijn van dezelfde katholieke communie.

Het bestaan van deze kerken is niet alleen een historische nieuwsgierigheid; Het is een levend model voor het uiteindelijke doel van christelijke eenheid, vooral met onze orthodoxe broeders en zusters. Deze kerken zijn tot stand gekomen door “reünies” waarbij gemeenschappen de gemeenschap met Rome herstelden terwijl ze behouden Hun eigen liturgische, canonieke en spirituele tradities.21 Dit historische proces dient als een concreet, levend bewijs dat het model voor hereniging niet de opname in de Latijnse ritus is, maar eenheid in geloof en gemeenschap met behoud van legitieme en mooie diversiteit. De oosters-katholieke kerken zijn een profetisch teken, een “brug” tussen Oost en West, en een boodschap van immense hoop dat het gebed van Christus om eenheid kan worden verwezenlijkt.

Enkele familieportretten

Om deze prachtige diversiteit te waarderen, laten we een paar van deze zusterkerken ontmoeten:

  • De Maronitische kerk: Deze oude met zijn hartland in de bergen van Libanon, heeft een unieke plaats in de katholieke familie. Zij stelt dat zij nooit Door zijn spirituele erfgoed te traceren naar de 4e-eeuwse kluizenaar St. Maron, gebruikt het de West-Syrische ritus en heeft het een centrale, bepalende rol gespeeld in de geschiedenis en cultuur van Libanon.
  • De Oekraïense Grieks-katholieke Kerk: De grootste van de oosters-katholieke kerken, met meer dan 5,5 miljoen gelovigen, de UGCC is een verhaal van heldhaftig geloof.28 Geboren uit de Unie van Brest in 1596, is haar geschiedenis gekenmerkt door brute vervolging, vooral onder de Sovjet-Unie, die probeerde de kerk volledig te liquideren.29 De wederopstanding uit de ondergrondse in 1989 was een krachtig moment van opstanding voor de hele katholieke gemeenschap. Ze volgen de prachtige Byzantijnse ritus.29
  • De Syro-Malabar kerk: Deze grote Kerk in India vindt haar oorsprong in de prediking van St. Thomas de Apostel zelf, die naar verluidt in 52 na Christus is aangekomen.32 Het is een levendig voorbeeld van een geloof dat diep Indiaas is in zijn cultuur, terwijl het Syrisch is in zijn liturgie (met behulp van de Oost-Syrische ritus) en volledig katholiek in zijn communie.32 Met meer dan 4,5 miljoen leden heeft het een groeiende aanwezigheid over de hele wereld, waaronder een bisdom gevestigd in Chicago om de gelovigen in de Verenigde Staten te dienen.34

Tabel 1: De familie van de katholieke kerken (sui iuris)

De volgende tabel biedt een kijkje in de prachtige diversiteit van de ene katholieke lijst van de 24 zelfbesturende (sui iuris) Kerken die in volledige gemeenschap zijn met de paus.

Naam van de kerkLiturgische traditie (Rite)BestuursstructuurJaar van de Unie/erkenningGeschatte trouw (ca.)
Latijnse kerkLatijnPausdomApostolisch tijdperk1,3 miljard +
Koptisch-katholieke KerkAlexandrijnsepatriarchaat1741253,000
Eritrese katholieke kerkAlexandrijnseMetropolitanaat2015173,000
Categorie: Ethiopisch-katholieke kerkAlexandrijnseMetropolitanaat184681,000
Armeens-katholieke KerkArmeenspatriarchaat1742754,000
Albanese Grieks-katholieke KerkByzantijnseApostolisch bestuur16283,000
Wit-Russische Grieks-katholieke KerkByzantijnseApostolisch bestuur15969,000
Bulgaarse Grieks-katholieke KerkByzantijnseEparchy186110,000
Grieks-Katholieke Kerk van Kroatië en ServiëByzantijnseEparchies161144,000
Categorie: Grieks-Byzantijns-katholieke kerkByzantijnseCategorie: Apostolisch exarchaat19116,000
Hongaarse Grieks-katholieke KerkByzantijnseMetropolitanaat1912297,000
Italiaans-Albanese katholieke kerkByzantijnseEparchies(Nooit gescheiden)56,000
Macedonische Grieks-katholieke KerkByzantijnseEparchy200111,000
Melkitische Grieks-katholieke KerkByzantijnsepatriarchaat17261,546,000
Roemeense Grieks-katholieke KerkByzantijnsemajoor-archiepiscopaat1698474,000
Russisch-Grieks-Katholieke KerkByzantijnseCategorie: Apostolisch exarchaat19053,000
Roetheense Grieks-katholieke KerkByzantijnseMetropolitanaat1646366,000
Slowaakse Grieks-katholieke KerkByzantijnseMetropolitanaat1646210,000
Oekraïens Grieks-katholieke KerkByzantijnsemajoor-archiepiscopaat15954,296,000
Chaldeeuws-katholieke KerkOost-Syriëpatriarchaat1552647,000
Kerk van Syro-MalabarOost-Syriëmajoor-archiepiscopaat1923 (hiërarchie)4,537,000
Maronitische kerkWest-Syriëpatriarchaat(Nooit gescheiden)3,544,000
Syrisch-katholieke KerkWest-Syriëpatriarchaat1781205,000
Syro-Malankara katholieke kerkWest-Syriëmajoor-archiepiscopaat1930465,000

Gegevens verzameld uit bronnen.8

Wat zijn bewegingen zoals het Opus Dei en de Neocatechumenale Weg?

Het is een algemeen punt van verwarring om groepen zoals het Opus Dei of de Neocatechumenale Weg te zien als afzonderlijke "typen" of "secten" van het katholicisme. Dat zijn ze niet. Het zijn spirituele families en routes van vorming. binnen de katholieken zijn volledig goedgekeurd door de Heilige Stoel en staan open voor alle gelovigen die zich geroepen voelen tot hun specifieke pad.13 In haar wijsheid erkent zij dat er geen "one size fits all" spiritualiteit bestaat. De Heilige Geest voorziet in verschillende “charisma’s” en bewegingen om tegemoet te komen aan de uiteenlopende geestelijke behoeften van Gods volk.

Opus Dei: Het heiligen van het dagelijks werk

Opgericht door de Spaanse priester St. Josemaría Escrivá in 1928, is de kernboodschap van het Opus Dei (Latijn voor “Werk van God”) de “universele oproep tot heiligheid”.37 Dit is de mooie waarheid dat heiligheid niet alleen voor priesters en nonnen is, maar voor iedereen, en kan worden bereikt door middel van het gewone werk en gezinsleven.39 Het Opus Dei is een “persoonlijke prelatuur”, een unieke canonieke structuur met een eigen bisschop die de vorming van zijn leden begeleidt, maar deze leden blijven trouw aan hun lokale bisdommen en parochies.37 De centrale missie van het Opus Dei is om leken te helpen hun baan, hobby’s en gezinstaken niet te zien als een obstakel voor hun relatie met God, maar juist als de weg naar vereniging met Hem.39

De Neocatechumenale Weg: Een post-doop reis

De Neocatechumenale Weg begon in 1964 in de sloppenwijken van Madrid, Spanje, als een krachtige methode om degenen die gedoopt waren maar hun geloof niet volledig leefden, opnieuw te evangeliseren.36 Het is een “postdoopcatechumenaat”, een route van vorming die plaatsvindt in kleine gemeenschappen binnen een parochie.36 Gedurende een periode van vele jaren reizen leden samen, ontdekken ze de immense rijkdom van hun doopsel en groeien ze in geloof, nederigheid en liefde.42 De Weg staat bekend om het produceren van een overvloed aan roepingen tot het priesterschap en voor het sturen van missionaire families over de hele wereld om de Kerk in gedechristiseerde gebieden te planten.36

De katholieke charismatische vernieuwing: Een stroom van genade

Deze krachtige beweging, die begon tijdens een studentenretraite in de Verenigde Staten in 1967, wordt vaak beschreven als een “stroom van genade” die door de Kerk is geslingerd.43 Het is geen enkele, verenigde organisatie, maar een diverse beweging die de nadruk legt op een persoonlijke en transformerende ervaring van de Heilige Geest, vaak de “doop in de Heilige Geest” genoemd.43 Dit is geen nieuw sacrament, maar een ontwaken van de genaden die reeds zijn ontvangen in het Doopsel en het Vormsel.47 De Vernieuwing moedigt het vreugdevolle gebruik aan van geestelijke gaven (charismen) zoals genezing, profetie en gebed in tongen voor de opbouw van de Kerk en de heerlijkheid van God.43 Het is door recente pausen warm aangemoedigd als een teken van de levengevende actie van de Geest in onze tijd.43

Wat is de Sociëteit van St. Pius X (SSPX) en waarom is haar status “onregelmatig”?

Het verhaal van de Sociëteit van St. Pius X (SSPX) is een van de meest pijnlijke interne strijd in de recente geschiedenis van de katholieke kerk. Het is een verhaal dat met een zachtmoedig hart moet worden benaderd, niet als een verhaal van schurken en helden, maar als een tragedie geboren uit diepe overtuiging en krachtige angst in een tijd van grote onrust en verwarring in de Kerk.

Oorspronkelijke titel: Post-Vatican II Turmoil

De SSPX werd in 1970 opgericht door de Franse aartsbisschop Marcel Lefebvre, een gerespecteerd missionaris en kerkgenoot.49 Hij en zijn volgelingen waren diep bezorgd over de veranderingen die zij in de kerk zagen na het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965). Zij waren van mening dat sommige leringen van het Concilie, met name over godsdienstvrijheid, oecumene (de relatie met andere christelijke denominaties) en een concept genaamd collegialiteit (de relatie tussen de paus en de bisschoppen), een gevaarlijke breuk vormden met de onveranderlijke katholieke traditie.49 Zij werden ook geplaagd door de liturgische hervorming die de nieuwe Mis voortbracht (de nieuwe Mis).

Novus Ordo Missae) en waren toegewijd aan het behoud van de traditionele Latijnse Mis (de Tridentijnse Ritus).

De Consecraties en Excommunicaties van 1988

Het breekpunt kwam op 30 juni 1988. Uit angst dat de ware katholieke traditie zou uitsterven zonder bisschoppen om traditionele priesters te wijden, en nadat de onderhandelingen met het Vaticaan waren afgebroken, wijdde aartsbisschop Lefebvre vier bisschoppen in zonder de toestemming van paus Johannes Paulus II.50 Dit was een directe en ernstige schending van het canonieke recht, dat de benoeming van bisschoppen alleen aan de paus voorbehoudt.56 In zijn apostolische brief

Ecclesia Dei, Paus Johannes Paulus II verklaarde dat deze ongehoorzame daad schismatisch van aard was en dat aartsbisschop Lefebvre en de vier nieuwe bisschoppen een automatische excommunicatie hadden ondergaan.52

Een “onregelmatige” canonieke status

De huidige situatie is complex en delicaat. In 2009 heeft paus Benedictus XVI, in een gebaar van vaderlijke barmhartigheid en met een diep verlangen om deze wond te helen, de excommunicaties van de vier bisschoppen opgeheven, in de hoop een duidelijk pad naar volledige verzoening te openen.50 Maar hij verduidelijkte dat deze daad van barmhartigheid de onderliggende leerstellige problemen niet oploste. Daarom blijft de SSPX in een “onregelmatige canonieke status”49. Dit betekent:

  • Ze zijn Niet in formeel schisma Net als bijvoorbeeld de Oosters-Orthodoxe Kerken. Het Vaticaan heeft verklaard dat “zij zich binnen de grenzen van de Kerk bevinden”.59 Zij hebben nooit het gezag van de paus ontkend; Zij zijn slechts ongehoorzaam geweest.
  • Hun priesters zijn geldig gewijd en hun missen zijn geldig. Maar omdat de Sociëteit geen goedgekeurde juridische status in hun bediening heeft, wordt beschouwd als illegale (onwettig).56
  • In een verdere daad van krachtige pastorale zorg heeft paus Franciscus alle SSPX-priesters de mogelijkheid gegeven om geldige bekentenissen te horen en heeft hij een proces opgezet voor lokale bisschoppen om SSPX-huwelijken toe te staan. Hij deed dit voor het geestelijk welzijn van de gelovigen die hun kapellen bezoeken, zodat zij niet beroofd zouden worden van de genade van deze sacramenten.

Deze situatie openbaart het hart van de Kerk die niet alleen optreedt als wetgever, maar ook als moeder. Terwijl de SSPX in een staat van objectieve ongehoorzaamheid blijft, erkent de paus dat honderdduizenden trouwe zielen hun kapellen bijwonen.49 Om hen de toegang te ontzeggen tot geldige vergeving in belijdenis of een geldig huwelijk zou zijn om de schapen te straffen voor de keuzes van hun herders. Door deze vermogens toe te kennen, maakt de Paus een pastorale bepaling die prioriteit geeft aan de hoogste wet van de Kerk: De redding van de zielen. Het is een krachtige daad van barmhartigheid die een brug openhoudt voor verzoening, waaruit blijkt dat zelfs te midden van diepe meningsverschillen de primaire zorg van de Kerk het geestelijk welzijn van elke persoon is.

Waarom scheidden de oude katholieke en Poolse nationaal-katholieke kerken zich af van Rome?

Niet alle afscheidingen van de Stoel van Petrus hebben dezelfde oorzaak. De verhalen van de oud-katholieke en Poolse nationaal-katholieke kerken laten zien hoe verschillende historische druk — een theologische en Europese, de andere administratieve en Amerikaanse — kan leiden tot een tragische breuk in de communie.

De oud-katholieken en de pauselijke onfeilbaarheid

De oud-katholieke kerk kwam voort uit de afwijkende meningen van een aantal katholieken, voornamelijk in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, die het dogma van de pauselijke onfeilbaarheid, dat werd gedefinieerd op het Eerste Vaticaans Concilie in 1870, niet in geweten konden accepteren.

voordat deze definitie, vandaar hun gekozen naam “oud-katholiek”.61 Om ervoor te zorgen dat zij geldige sacramenten hadden, zochten zij naar en ontvingen zij de bisschopswijding van de Jansenistische Kerk van Holland, een kleine groep die zich in de 18e eeuw van Rome had afgescheiden, maar een geldige lijn van bisschoppen had behouden63.

De Poolse nationaal-katholieke kerk en parochierechten

De Poolse Nationale Katholieke Kerk (PNCC) werd geboren op Amerikaanse bodem in 1897, niet in de eerste plaats over een doctrinair geschil, maar over kwesties van bestuur, cultuur en rechtvaardigheid.65 Poolse immigranten, die veel hadden opgeofferd om hun eigen kerken te bouwen, voelden zich gemarginaliseerd en niet gerespecteerd door een kerkelijke hiërarchie in de Verenigde Staten die werd gedomineerd door Ierse en Duitse bisschoppen.68 Ze wilden hun parochiebezit bezitten, inspraak hebben in hun bestuur en ervoor zorgen dat hun Poolse taal en tradities werden geëerd.67 Toen hun oprechte pleidooien werden geweigerd, vormden ze een onafhankelijke kerk onder leiding van een charismatische priester, Fr. Franciszek Hodur, die later door de oud-katholieken in Europa tot bisschop werd gewijd.65

De verschillende oorsprongen van deze schisma's benadrukken een cruciaal punt. Terwijl sommige verdeeldheid voortkomen uit theologisch debat op hoog niveau, kunnen andere ontstaan uit een falen van pastorale gevoeligheid voor de legitieme behoeften en culturele identiteit van de gelovigen op het terrein. Het verhaal van de PNCC is een ontnuchterende les voor de Kerk over het belang van inculturatie en het respecteren van de rechten en het erfgoed van al Gods volk.

Trajecten van dialoog

De relatie met deze groepen is niet bevroren in de tijd. Terwijl het belangrijkste orgaan van de Oud-Katholieke Kerken in Europa (de Unie van Utrecht) praktijken heeft aangenomen zoals de wijding van vrouwen, wat een groot nieuw obstakel vormt voor hereniging, heeft de PNCC dat niet gedaan.68 Dit heeft een meer vruchtbare en hoopvolle dialoog tussen de PNCC en de Rooms-Katholieke Kerk mogelijk gemaakt. Deze dialoog heeft geleid tot een "beperkt gemeenschapsakkoord" waarin, in bepaalde ernstige omstandigheden en met de juiste gezindheid, hun gelovigen de sacramenten van boete, eucharistie en ziekenzalving kunnen ontvangen van katholieke predikanten.67 Dit is een mooi teken van hoop en een stap in de richting van genezing van een pijnlijke, eeuwenoude wond.

Wat geloven sedevacantisten?

Onder degenen die zich hebben afgescheiden van het sedevacantisme is de meest radicale en extreme positie. Het vertegenwoordigt een zeer kleine groep mensen die hun grieven tot een treurige conclusie hebben gebracht.73 De naam zelf komt van de Latijnse uitdrukking

sede vacante, die de Kerk gebruikt om de periode te beschrijven waarin de voorzitter van Petrus vacant is tussen het overlijden of ontslag van de ene paus en de verkiezing van een andere.73

Het kerngeloof: De stoel is leeg

Sedevacantisten geloven dat deze toestand van sede vacante Het is al tientallen jaren aan de gang. De meesten beweren dat er geen geldige paus is geweest sinds de dood van paus Pius XII in 1958.73 Ze beweren dat de pausen die het Tweede Vaticaans Concilie voorzaten en implementeerden (Johannes XXIII, Paulus VI en al hun opvolgers) publiekelijk ketterij beleden en daarom automatisch hun ambt verloren.73

Als gevolg daarvan verwerpen ze het Tweede Vaticaans Concilie en alle daaropvolgende pauselijke leer als volledig ongeldig. Zij zijn van mening dat de nieuwe riten voor de Mis en de andere sacramenten ook ongeldig zijn, en dat de "conciliaire kerk" een nieuwe en valse religie is die zich heeft losgemaakt van de ware katholieke kerk.73 Het is van vitaal belang om te begrijpen dat dit geen "tak" of "benoeming" is, maar een marginale overtuiging van een zeer klein aantal mensen, naar schatting in de tienduizenden wereldwijd.73 Ze verschillen van de SSPX, die de geldigheid van de recente pausen erkent, zelfs al zijn ze ongehoorzaam.79 Deze overtuigingen onderstrepen de aanzienlijke verdeeldheid binnen het christendom, met name in de context van de recente pausen. Katholieke en protestantse verschillen. Terwijl de reguliere katholieke kerk de hervormingen van Vaticanum II omarmt als een middel om in contact te komen met de moderne wereld, zien degenen die het verwerpen deze veranderingen als een afwijking van de authentieke traditie. Dit schisma belicht de lopende theologische debatten die de christelijke identiteit en praktijk vandaag de dag nog steeds vormgeven. Deze afwijzing van het Tweede Vaticaans Concilie is geworteld in een verlangen om te behouden wat zij essentieel achten. Katholieke overtuigingen en praktijken Dit is in het gedrang gekomen door moderniseringen. De kloof tussen deze groepen en het reguliere katholicisme illustreert hoe interpretaties van doctrines aanzienlijk kunnen variëren, wat leidt tot verschillende gemeenschappen binnen het bredere christelijke landschap. Als gevolg daarvan blijven de lopende discussies over traditie en hervorming cruciaal voor het vormgeven van de toekomst van het geloof. Deze situatie voedt ook een breder onderzoek naar de verschillen in identiteit en gezag binnen het christendom, vaak ingekapseld in discussies zoals:Romeins-katholiek vs katholiek uitgelegd.” De tegenstrijdige opvattingen over het kerkelijk gezag en de interpretatie van de traditie vormen nog steeds niet alleen de basis voor theologische debatten, maar ook voor de persoonlijke geloofsreizen van veel mensen. Naarmate deze gemeenschappen evolueren, blijft de vraag hoe traditie te verzoenen met hedendaags begrip een belangrijke uitdaging voor veel gelovigen.

Onverenigbaar met het katholieke geloof

De Katholieke Kerk leert dat deze positie onverenigbaar is met de beloften van Christus. Jezus beloofde dat "de poorten van de hel niet zouden zegevieren" tegen Zijn Kerk (Matteüs 16:18) en dat Hij met haar zou zijn "alle dagen, zelfs tot de voleinding van de wereld" (Matteüs 28:20).77 Het idee dat de hele hiërarchie van de Kerk - elke bisschop in de wereld - in afvalligheid zou kunnen vervallen zonder dat iemand het merkt, en dat de Stoel van Petrus meer dan 60 jaar leeg zou kunnen blijven, is in strijd met deze goddelijke belofte van de onfeilbaarheid van de Kerk (haar eigenschap van blijvend tot het einde der tijden).77

De sedevacantistische positie, geboren uit een verlangen om de traditie te beschermen, toont op tragische wijze de absolute noodzaak aan van een levend, zichtbaar gezag in de kerk. Zonder de paus, de rots van eenheid, is er geen laatste scheidsrechter om traditie te interpreteren. Dit leidt onvermijdelijk tot verdere versnippering, waarbij verschillende groepen het oneens zijn over wanneer het pausdom verloren is gegaan of zelfs hun eigen “pausen” kiezen.78 Het is een treurig maar krachtig bewijs van het feit dat het pausdom geen willekeurige machtsstructuur is, maar een geschenk van Christus zelf, essentieel voor het behoud van de eenheid en waarheid die alle katholieken dierbaar zijn.

Wat betekent "Volledige Communie" werkelijk voor een gelovige?

Tijdens onze reis hebben we de term “volledige gemeenschap” gebruikt. Dit is niet alleen een technische of juridische term; Het is een beschrijving van een krachtige spirituele realiteit. Het betekent volledig verenigd zijn in de ene familie van God, een gemeenschappelijk leven delen dat gevoed wordt door hetzelfde geloof en dezelfde sacramenten.

De drie banden van de communie

De Katholieke Kerk leert dat volledige gemeenschap eenheid vereist op drie essentiële gebieden:

  1. Geloofsbelijdenis: Wij geloven en belijden dezelfde essentiële waarheden van het geloof, doorgegeven door de apostelen.
  2. Sacramenten: We vieren dezelfde zeven sacramenten, die de levengevende kanalen van Gods genade zijn.
  3. Pastoraal bestuur: We zijn verenigd onder de zichtbare leiding van de paus, de opvolger van de heilige Petrus, en de bisschoppen in gemeenschap met hem.

Wanneer deze drie banden intact zijn, zijn we in volledige gemeenschap. De uiteindelijke betekenis van deze communie is echter niet louter organisatorisch. Het is een deelname aan het leven zelf van de Heilige Drie-eenheid, een leven dat ons door Christus in de sacramenten wordt aangeboden. De institutionele banden van geloof, sacramenten en bestuur zijn de zichtbare, aardse structuren die God ons heeft gegeven om deze onzichtbare, goddelijke werkelijkheid te beschermen.

De Eucharistie: Het hart van de communie

Het krachtigste en meest zichtbare teken van onze volledige gemeenschap is het samen delen in de Heilige Eucharistie.6 De Eucharistie is de "bron en het hoogtepunt van het leven van de Kerk".84 De Catechismus leert dat de Eucharistie maakt 83 Wanneer we het ene Lichaam van Christus ontvangen, worden we dieper getrokken in eenheid met Hem en met elk ander lid van Zijn Mystieke Lichaam in tijd en ruimte.83 Het in staat zijn om het altaar te benaderen en de Eucharistie te ontvangen in een katholieke kerk is het duidelijkste en meest vreugdevolle teken dat je in volledige gemeenschap bent met de katholieke kerk.82

Daarom zijn onze verdeeldheid zo pijnlijk. Wanneer we de Eucharistie niet kunnen delen met andere gedoopte christenen - of ze nu protestants, orthodox of deel uitmaken van een groep in een onregelmatige situatie - voelen we de scherpe angel van onze scheiding. Het is een tastbaar teken dat we nog niet volledig één zijn zoals Christus bad dat we zouden zijn.2 Dit is ook de reden waarom het ontvangen van gemeenschap in een kerk waarmee men niet in volledige gemeenschap is, normaal gesproken niet is toegestaan; het zou een vals teken zijn, een daad die een eenheid claimt die, tragisch genoeg, nog niet volledig bestaat.6 Het doel van al onze gebeden en ons werk voor eenheid is om iedereen naar de ene eucharistische tafel te brengen, waar we allemaal de "medicijn van onsterfelijkheid" en een "gelofte van het toekomstige leven" kunnen ontvangen.88

Hoe moeten wij als gelovige christenen op deze verdeeldheid reageren?

Onze reis door de vele takken van onze katholieke familie kan ons met gemengde gevoelens achterlaten: diepe dankbaarheid voor zijn rijkdom en diversiteit, maar ook krachtig verdriet om zijn breuken. Ons eerste antwoord moet er dus een zijn van nederigheid, waarbij we erkennen dat zonde - onze eigen zonde en die van onze voorouders - aan de basis ligt van deze verdeeldheid. Maar deze nederigheid moet doordrenkt zijn van een onwankelbare hoop, niet vertrouwend op onze eigen inspanningen, maar op het gebed van Christus en de kracht van de Heilige Geest om Zijn lichaam te genezen.2

De weg van gebed en boete

Wij zijn geen hulpeloze waarnemers in dit heilige werk. Het Tweede Vaticaans Concilie leert dat de taak om de christelijke eenheid te herstellen “menselijke krachten en gaven overstijgt”.5 Daarom moet onze primaire bijdrage geestelijk zijn. We zijn allemaal geroepen om:

  • Voortdurend bidden: We moeten zonder ophouden bidden voor de eenheid van alle christenen en onze nederige gebeden samenvoegen met het krachtige gebed van Christus tot de Vader.
  • Live Holier Lives: De Raad stelt dat een “bekering van het hart” en persoonlijke heiligheid de “ziel van de hele oecumenische beweging”2 zijn. Hoe nauwer we in ons eigen leven met Christus verenigd zijn, des te meer zullen we met elkaar verenigd zijn. Een Kerk vol heiligen is een Kerk op de weg naar eenheid.

De dialoog van liefde en waarheid

We moeten ook samenwerken met onze gescheiden broeders en zusters in een geest van grenzeloze naastenliefde. Dit begint met een “liefdesdialoog”, waarin we leren hen niet als tegenstanders of statistieken te zien, maar als geliefde leden van Gods gezin. We moeten ons inspannen om hen te leren kennen, hun geschiedenis en overtuigingen vanuit hun eigen perspectief te begrijpen en met hen samen te werken in liefdadigheidswerken en in het streven naar gerechtigheid voor de armen en kwetsbaren.5 Dit bouwt het vertrouwen op dat nodig is voor de moeilijkere “dialoog van de waarheid”, waar we eerlijk en voorzichtig onze verschillen in doctrine kunnen bespreken, waarbij we altijd de waarheid in liefde spreken.

Ten slotte is het pad naar eenheid niet om ons eigen geloof af te zwakken, maar om het authentieker en vreugdevoller te beleven. Voor een katholiek betekent dit het verdiepen van onze liefde voor de Eucharistie, onze tedere toewijding aan Maria en de en onze trouwe gemeenschap met de paus en onze plaatselijke bisschop. Voor onze oosters-katholieke broeders betekent het het koesteren en naleven van de unieke en oude riten die hun kostbare erfenis zijn.5 Een levendige, heilige en barmhartige katholieke kerk is de grootste gave die we kunnen bieden aan de zaak van de christelijke eenheid.

Conclusie: Wachten op de volheid van het Koninkrijk

We zijn een pelgrimsvolk, samen op weg naar ons hemelse huis.90 Op deze reis zien we de Kerk in haar aardse werkelijkheid: mooi, divers, heilig, maar toch gewond en in constante behoefte aan genezing en zuivering. We mogen ons hart niet verliezen bij het zien van haar wonden. De eenheid van de Kerk is een goddelijke gave van Christus die nooit vernietigd kan worden. Onze heilige taak is om deze gave te koesteren, om te bidden voor de volle en zichtbare bloei ervan, en om nederige instrumenten van verzoening te zijn in onze eigen families, parochies en gemeenschappen. We gaan voorwaarts in geloof en vertrouwen erop dat op een dag, aan het einde der tijden, het gebed van de Heer in zijn volheid zal worden verhoord en alle rechtvaardigen zullen worden "vergaderd met de Vader in de universele Kerk".89 Dan zal elke verdeeldheid worden genezen, elke traan worden weggevaagd en zullen we allemaal één zijn, zoals de Vader, de Zoon en de Heilige Geest één zijn. Amen.

Feiten & Statistieken

De katholieke kerk is de grootste christelijke kerk, bestaande uit meer dan 50% van alle christenen wereldwijd.

Er zijn 24 autonome kerken, of “rites”, binnen de katholieke kerk, elk met zijn eigen liturgische, spirituele en theologische tradities.

De rooms-katholieke kerk, de grootste rite, is goed voor meer dan 98% van alle katholieken wereldwijd.

De tweede grootste rite binnen de katholieke kerk is de Byzantijnse ritus, met meer dan 7 miljoen leden.

De Maronitische Kerk, een van de oosters-katholieke kerken, heeft wereldwijd meer dan 3 miljoen leden.

De Syro-Malabar kerk, een andere oosters-katholieke kerk, heeft ongeveer 4 miljoen leden.

De katholieke kerk is aanwezig in 196 landen over de hele wereld.

Ontdek meer van Christian Pure

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder

Deel met...